เที่ยวไหนดี? ... น่าน เมืองน่าน วัดหัวข่วง

เที่ยวไหนดี? ...  น่าน เมืองน่าน  วัดหัวข่วง 😀

วัดหัวข่วง ห่างจากวัดสวนตาลเพียง ๑ กิโลเมตร  สำหรับเส้นทางการเดินทาง เพียงออกจากวัดสวนตาลเลี้ยวขวาเข้าสู่ถนนมหายศ ขับไป ๑๖ เมตร พบสี่แยก เลี้ยวขวา เข้าสู่ถนนผากอง ขับตามเส้นทางไป ๙๐๐ เมตร พยสามแยกเลี้ยวขวาอีกครั้ง เข้าสู่ซอยมหาพรหม ประมาณ ๔๐ เมตร ก็จะพบวัดหัวข่วงอยู่ทางด้านขวามือ

กุฎิสมโภชครบรอบ ๔๒๙ ปี วัดหัวช่วง

วัดหัวข่วง ตั้งอยู่เลขที่ ๗๗ ถนนมหาพรหม บ้านหัวข่วง ตำบลในเวียง อำเภอเมืองน่าน จังหวัดน่าน สังกัดคณะสงฆ์มหานิกาย  สร้างขึ้นในปี พ.ศ. ๒๐๖๑ ตรงกับสมัยพญาหน่อเชียงแสนเป็นเจ้าผู้ครองนคร ยุคที่นครน่านขึ้นกับอาณาจักรล้านนา  คำว่า "หัวข่วง"  คือ วัดที่อยู่ทิศเหนือของลานกว้าง (สนามหลวงเมืองน่าน หรือ ข่วงเมืองน่าน)   ตั้งอยู่ในย่านประวัติศาสตร์น่านชั้นใน หรือ หัวแหวนเมืองเก่าน่าน ซึ่งบริเวณนี้เคยเป็นศูนย์กลางของนครรัฐน่าน  นับตั้งแต่ยุคของการสร้างเมือง ในปี พ.ศ. ๑๙๑๑ โดย พญาผากอง

พื้นที่หัวแหวนเมืองเก่าน่าน จะครอบคลุม พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ หรือ หอคำ (ที่ว่าราชการของเจ้าเมืองในอตีต), วัดพระธาตุช้างค้ำวรวิหาร (วัดพระอารามหลวง), วัดหัวข่วง, วัดภุมินทร์, คุ้มเจ้าราชบุตร (บ้านเชื้อสายเจ้าผู้ครองนคร), วัดมิ่งเมือง (ประดิษฐานเสาหลักเมือง), ข่วงเมืองน่าน (สนามหลวงน่าน), วัดกู่คำ และสะพานกรุงศรี

หลังจากการสร้างวัดแล้วเสร็จ ปรากฏหลักฐานการบูรณะปฏิสังขรณ์ พระอุโบสถวัดหัวข่วง เรื่อยมา ดังนี้ ในปี พ.ศ. ๒๔๒๕  โดยเจ้าอนันตวรฤทธิเดช ผู้ครองเมืองน่าน, ปี พ.ศ.๒๔๗๒ ในสมัยเจ้ามหาพรหมสุรธาดา เจ้าเมืองน่าน องค์สุดท้าย  และต่อมาปี พ.ศ. ๒๕๔๓ ได้รับงบประมาณสนับสนุนจากสำนักงานพระพุทธศาสนาแห่งชาติในการบูรณปฏิสังขรณ์พระอุโบสถ

ปีพุทธศักราช ๒๕๐๕  ได้รับพระราชทานวิสุงคามสีมา ให้เป็นวัดที่มีความสำคัญแห่งหนึ่งของจังหวัดน่านรูปแบบสถาปัตยกรรมภายในวัดหัวข่วง ได้แก่ เจดีย์ หอไตร พระอุโบสถ ล้วนมีรูปแบบศิลปกรรมแบบล้านนา สกุลช่างเมืองน่าน  กรมศิลปากรจึงได้ประกาศขึ้นทะเบียนให้เป็นโบราณสถานแห่งชาติดังปรากฏในราชกิจจานุเบกษาเล่มที่ ๙๗ ตอนที่ ๑๒๓ ลงวันที่ ๒๒ สิงหาคม พ.ศ. ๒๕๒๓

หอไตร และ เจดีย์

ออกจากที่จอดรถเพื่อเดินไปพระอุโบสถ ผ่านลานกว้าง จะพบหอไตร และ องค์เจดีย์  ซึ่ง เจดีย์วัดหัวข่วง ที่เห็นในภาพ จะมีลักษณะเป็นเจดีย์ทรงประสาท หรือเรือนทอง อิทธิพล ศิลปะล้านนา ฐานล่างทำเป็นหน้ากระดานสี่เหลี่ยม รับฐานบัวลูกแก้ว 2 ชั้น มีชั้นหน้ากระดานคั่นกลาง ฐานบัวลูกแก้วชั้นบน ย่อเก็จรับกับเรือนธาต ุไปจรดชั้นบัวถลาใต้องค์ระฆัง ส่วนเรือนธาตุมีซุ้มจรนัม ด้านละซุ้ม ประดิษฐานพระพุทธรูปปางมารวิชัยสำริด ที่มุมผนังทั้งสองข้าง ปั้นเป็นรูปแทวดาทรงเครื่องยืนพนมมือ เหนือชั้นอัสดงตอนสุดเรือนธาตุเป็นชั้นบัวถลาซ้อนกัน 3 ชั้น องค์ระฆัง มีขนาดเล็กไม่มีบัลลังก์

โดยรวมลักษณะของรูปทรงเจดีย์วัดหัวข่วง จะคล้ายกับเจดีย์วัดโลกโมฬี อำเภอเมือง จังหวัดเชียงใหม่ ซึ่งสร้างในปี พ.ศ. ๒๐๗๑  สมัยพระเมืองเกษเกล้า (พ.ศ. ๒๐๖๘ - ๒๐๘๑ และ  พ.ศ. ๒๐๘๖ - ๒๐๘๘) กษัตริย์อาณาจักรล้านนา  แต่ส่วนฐานล่าง และชั้นบัวถลาของเจดีย์วัดหัวข่วงนี้ ยึดสูงขึ้น ทำให้มีลักษณะเรียวสูงกว่า แสดงถึงการดัดแปลงรูปทรงมาใช้ในแบบสกุลช่างเมืองน่าน องค์เจดีย์นี้ น่าจะถูกสร้างในช่วงครึ่งแรก ของพุทธศตวรรษที่ ๒๒

สำหรับ หอไตร หรือ หอธรรม วัดหัวข่วง  สร้างขึ้น ในปี พ.ศ. ๒๔๗๓ เจ้ามหาพรหมสุรธาดา  เจ้าผู้ครองนครน่าน  เป็นประธานฝ่ายฆราวาส พร้อมด้วยประชาชนผู้มีจิตศรัทธา และ พระอโน (เจ้าอาวาสวัดหัวข่วงในขณะนั้น)  เป็นประธานฝ่ายสงฆ์  ร่วมกันสร้างซึ่งมีค่าใช้จ่ายในการก่อสร้างจำนวน ๘๔ บาทถ้วน   โดยใช้เป็นสถานที่เก็บคัมภีร์ใบลานภาษาล้านนา ลักษณะเป็นอาคารสี่เหลี่ยมทรงสูงใต้ถุน ก่อทึบมีทางเข้าทางเดียว มีบันไดขึ้ั้นบน   ภายในอาคารชั้นบนของหอไตร ฝาผนังทำด้วยไม้มีหน้าต่างด้านละหนึ่งบาน  ทรงหลังคาเป็นรูปจั่วมีช่อฟ้าใบระกา  มีการลดชั้นแบบปั้นหยา หอไตรแห่งนี้ เป็นศิลปะล้านนาแบบผสมผสานศิลปะพม่า

พระอุโบสถ วัดหัวข่วง น่าน

ทางเข้าโบสถ์ วัดหัวข่วง น่าน

เดินมาถึงพระอุโบสถ  เมื่อเข้าไปด้านใน ก็พบว่าพระประธานในโบสถ์หลังนี้ ไม่เหมือนกับพระประธานวัดทั่วไป ซึ่งตามปกติ พระประธานในโบสถ์ ส่วนใหญ่จะอยู่กึ่งกลางของพระอุโบสถ เสมอ  ด้านบนและด้านข้างภายในโบสถ์เป็นการตกแต่งด้วยศิลปะล้านนา สกุลช่างน่าน ผนังด้านหลังของพระประธานมีจิตรกรรมฝาผนังเป็นรูปพระพุทธเจ้านั่งใต้ต้นโพธิ์  พระประธานองค์สีขาว ห่มจีวรสีทอง ประดิษฐานบนฐานชุกชี ตกแต่งด้วยลายไทยงดงาม บนฐานมีพญานาคสองตัว อยู่ริมซ้ายและขวา  พระในอุโบสถดูแล้วจะเป็นศิลปะออกไปทางพม่า

พระประธานในโบสถ์ วัดหัวข่วง น่าน

นั่งอยู่สักครู่ใหญ่ เก็บความสงสัยไว้ไม่อยู่ จึงเข้าไปกราบเรียนถาม พระภิกษุรูปหนึ่ง  ที่อยู่ในโบสถ์แห่งนี้ ทราบความว่า  แต่ดั้งเติมในอดีต หลังจากสร้างพระอุโบสถแล้วเสร็จ  ทางวัดก็ได้มีการตั้งพระประธานตามคตินิยม ให้อยู่กึ่งกลางโบสถ์  ภายในนครน่าน ก็เกิดความวุ่นวาย ความไม่สงบของชาวบ้าน  อยู่เรื่อยมา  เมื่อมาพินิจพิเคราะห์ แล้ว ก็ทราบว่า พระประธานของวัดหัวข่วงซึ่งอยู่ในตำแหน่งกลางโบสถ์ จะหันพระพัตร์ ตรงกับพระประธานของวัดภูมินทร์   ทางวัดหัวข่วง จึงทำการขยับพระประธานมาทางด้านขวาขององค์พระ  หลังจากนั้น ภายในนครน่าน ก็ประสบแต่ความร่มเย็นเรื่อยมา

พระสังกายจน์, พระอุปคุต, หลวงพ่อทันใจ

ก่อนกลับก็แวะสักการะ พระสังกายจน์, พระอุปคุต และ หลวงพ่อทันใจ   สถานที่อีกแห่งซึ่งไม่ไกลจากที่นี่ และเป็น Landmark ที่นักท่องเที่ยวนิยมไปถ่ายรูป คือ ซุ้มต้นลีลาวดี พื้นที่ด้านหน้า พิพิธภัณฑ์สถานแห่งชาติ น่าน ครับ  

พิกัด GPS วัดหัวข่วง :     18.777207, 100.771243

แผนที่ วัดหัวข่วง

ขอบคุณ  ครับ  😄

สำหรับท่านที่ สนใจจะจองที่พักในจังหวัดน่าน  สามารถกดดูรายละเอียดที่  ลิงค์นี้  หรือ  ลิงค์นี้  ก็ได้ ครับ